Szczakowa
Szczakowa – Historia
Pierwsze wzmianki o osadzie Szczakowej pochodzą z XIV w. W 1767 r. uruchomiono tutaj pierwszą polską kopalnię węgla kamiennego. Od 1795 r. Szczakowa znajdowała się w zaborze pruskim, od 1807 r. w Księstwie Warszawskim, a od 1815 r. w Królestwie Polskim. W 1847 r. uruchomiono linię kolejową i wybudowano dworzec.
Nazwa: Parafia pw. Św. Elżbiety Węgierskiej
Data budowy: 1914r.
Położenie: Jaworzno, ul. Sobieskiego 1
Historia:
Parafia św. Elżbiety Węgierskiej została erygowana 1 września 1914 roku. Wcześniej Szczakowa należała do Parafii pod wezwaniem św. Wojciecha w Jaworznie. Jednak zbyt duża odległość od kościoła parafialnego utrudniała wypełnianie obowiązku uczestniczenia w niedzielnej Eucharystii, szczególnie ludziom starszym. Dlatego postanowiono wybudować kaplicę. Rada Gminna wydając zezwolenie na założenie cegielni zobowiązała właściciela do ofiarowania na cel przyszłej kaplicy 5000 sztuk cegieł. Kaplicę budowano najprawdopodobniej w latach 1883-84. Kuria wyraziła zgodę na odprawianie w niej niedzielnych Mszy świętych.
W niedługim czasie okazało się, że kaplica jest zbyt mała, aby mogła pomieścić wszystkich wiernych. Dlatego w 1895 roku zawiązał się komitet budowy kościoła, który wystąpił do Kurii z prośbą o wyrażenie zgody na budowę kościoła i usamodzielnienie się Parafii. 28 czerwca 1898 roku odpowiednie władze wyraziły zgodę na budowę kościoła parafialnego w Szczakowej. Poświęcenia kamienia węgielnego odbyło się 18 września 1898 roku. Obok kamienia węgielnego wmurowano akt erekcyjny. Napisano w nim m.in., że „kościół powstał, aby uczcić i potomności przekazać wdzięczną pamięć wielkodusznej Cesarzowej Elżbiety, najdostojniejszej małżonki Cesarza i króla Franciszka Józefa, zgasłej przed ośmioma dniami. Oddano tę wznosić się mającą świątynię Pańską pod opiekę św. Elżbiety, królowej węgierskiej, a patronki nieodżałowanej Cesarzowej".
Nazwa: Kaplica św. Stanisława Biskupa i Męczennika
Data budowy: 1883 roku.
Położenie: przy dzisiejszej ul. Stefana Batorego
Historia:
Kapliczka św. Stanisława Biskupa i Męczennika położona przy dzisiejszej ul. Stefana Batorego.
Jej budowę rozpoczęto w 1883 roku.
Powstała na planie prostokąta, w stylu eklektycznym. Została przykryta dwuspadzistym dachem.
W bocznych ścianach umieszczone cztery okna o ostrołukowych kształtach. Do ściany frontowej dobudowano
Powstała na planie prostokąta, w stylu eklektycznym. Została przykryta dwuspadzistym dachem.
W bocznych ścianach umieszczone cztery okna o ostrołukowych kształtach. Do ściany frontowej dobudowano
czworoboczną wieżę zakończoną strzelistym hełmem.
Na ścianie ołtarzowej zawieszono obraz św. Stanisława Biskupa i Męczennika, patrona kaplicy.
Na ścianie ołtarzowej zawieszono obraz św. Stanisława Biskupa i Męczennika, patrona kaplicy.
Nazwa: Kapliczka Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży
Data budowy:
Położenie:
Historia:
W
latach 1935 - 39 istniała przy parafii liczna grupa młodzieży, która zrzeszona
była w Katolickim Stowarzyszeniu Młodzieży. KSM podzielony był na męski i
żeński. W organizacji tej istniały również miała sekcje: krajoznawcza i
sportowa. W 1945 roku KSM reaktywowano, i postawiła sobie mała słupową
kapliczkę w miejsce dawniejszej, którą zburzono w 1939 roku. W 1948 organizacja
przestała istnieć. Kapliczka ma wymiary 1x1x3 z jedną małą wnęką. Pod nią napis
1935 r. KSM. Co roku jest odnawiana. Stoi na rozwidleniu ulic z Jaworzna do
Dworca PKP i do Pieczysk.
Nazwa: Pomnik Kolejarzy w Jaworznie
Data budowy: 1966r
Położenie: Jaworzno, ul. Jagielońska
Historia:
W dzielnicy Szczakowa przy ulicy Jagiellońskiej, w pobliżu rzeki Kozi Bród znajduje się aluminiowy krzyż, czasza na okrągłej szerokiej stopie oraz prostokątny murek z tablicą:
Straceni kolejarze prowadzili w okresie okupacji akcje dywersyjne, wykradając przewożone towary, dokonując zniszczeń, uszkodzeń i sabotaży. Niemcy systematycznie wykrywali sprawców, których torturowano, więziono, a ostatecznie skazywano na karę śmierci. 14 stycznia 1942 roku przy budynku starej rzeźni w Szczakowej, dokonano publicznej egzekucji 22 skazańców. Miała to być przestroga dla miejscowej ludności, wzmocniona dodatkowo rozwieszonymi na terenie miasta plakatami informującymi, o straceniu robotników kolejowych. W efekcie jednak mieszkańcy tym usilniej prowadzili działalność konspiracyjną i dokonywali kolejnych sabotaży. 29 kwietnia 1944 roku Niemcy ponownie przeprowadzili publiczną egzekucję, tym razem powieszono 6 kolejarzy z Długoszyna.
1 września 1966 r. ustawiono symboliczny krzyż upamiętniający powieszonych robotników. Pomnik Kolejarzy w miejscu kaźni stanął w roku 1979, a w 1998 ufundowano i poświęcono nową tablicę z nazwiskami ofiar, wykonaną z granitu.