Kapliczki, krzyże i figury przydrożne w Jaworznie

Przejdź do treści
Jeziorki
Jeziorki – Historia
Jeziorki to jedna znaj mniejszych dzielnic Jaworzna położona na północnej krawędzi Garbu Jaworznickiego. W okresie staropolskim tereny te były niezamieszkałe i nazywano je Jeziorka. Nazwa pochodzi od płytkich rozlewisk wodnych, które występowały na tych obszarach.
Pod koniec XIII wieku w okolicy Jeziorek przebiegała granica pomiędzy parafią Lędziny a parafią Sławków. Osady Jaworzno, Szczakowa oraz Ciężkowice należały do parafii Lędziny, co zostało potwierdzone przez obowiązek wnoszenia dziesięciny kościelnej na rzecz tamtejszej parafii. Zdarzało się, że w miejscowościach bardziej oddalonych od kościoła parafialnego budowano kaplice, do których przybywał kapłan w celu spełnienia niezbędnych posług religijnych. Taka kaplica powstała w Jaworznie, w późniejszym okresie przekształciła się ona w kościół parafialny, co nastąpiło około 1335 roku. Ówczesny pleban przez właściwie cały wiek XIV płacił osiem skojców świętopietrza15.                                                                                                     
Nazwa: Parafia pw. Św. Józefa Rzemieślnika
Data budowy: 1994r.
Położenie: Jaworzno, ul. Kasztanowa 116
Koordynaty GPS: 50.1874610328366, 19.32805092357436
Link do udostępnienia:
Historia:
Jesienią 1979 roku proboszcz parafii w Byczynie ks. Jan Głód zaczął odprawiać  w domu Józefy Patucha przy ulicy Morgowej 2 niedzielne  msze święte dla ludzi starszych i chorych. Podjął również starania o pozyskanie terenu pod budowę  tymczasowej kaplicy, a w przyszłości kościoła w Jeziorkach. Wkrótce parafia w Byczynie została właścicielem działki budowlanej przy ulicy Kasztanowej 116. W jej centralnym punkcie stanął drewniany krzyż, a obok zbudowano ołtarz polowy, przy którym odtąd odprawiano niedzielne msze święte. Jednocześnie przystąpiono do budowy kaplicy. Proboszcz Jan Głód uważał, że Jaworzno, jako miasto przemysłowe powinno mieć patrona ludzi pracy. Zaproponował  aby budowana  kaplica, a w przyszłości kościół były  pod wezwaniem św. Józefa Rzemieślnika. Dnia 22 czerwca 1983 roku,  podczas mszy świętej na Błoniach krakowskich papież Jan Paweł II poświęcił kamień węgielny pod budowę przyszłej świątyni w Jeziorkach. 1 maja 1984 roku we wspomnienie patrona św. Józefa Rzemieślnika dokonano poświęcenia  kaplicy i równocześnie złożono wniosek o pozwolenie  na budowę kościoła. Projekt kościoła wykonał mgr inż. arch. Józef Maria Dudkiewicz.  Budowa świątyni ruszyła wiosną  1985 roku. W latach 1989-1994 budynek kościoła pozostawał w stanie surowym. 10 sierpnia 1994 roku biskup sosnowiecki Adam Śmigielski wydał dekret powołujący parafię pw. św. Józefa Rzemieślnika w Jaworznie-Jeziorkach, która została wydzielona z dwóch wspólnot: Najświętszego Serca Pana Jezusa w Byczynie (teren dawnych Jeziorek Byczyńskich) oraz św. Wojciecha w Jaworznie (teren dawnych Jeziorek Jaworznickich). Dekret wszedł w życie 26 sierpnia 1994 roku w uroczystość Matki Bożej Częstochowskiej.Pierwszym proboszczem, na barkach którego spoczęło dzieło dokończenia budowy i wyposażenia kościoła, został ks. Jerzy Dębski. 22 września 1996 roku po dwóch latach istnienia parafii wierni zebrali się w nowej świątyni na pierwszej mszy świętej odprawionej przez biskupa pomocniczego diecezji sosnowieckiej Piotra Skucha, który dokonał poświęcenia nowego kościoła i stacji drogi krzyżowej oraz wmurowania kamienia węgielnego.  5 listopada 2000 roku ordynariusz sosnowiecki, biskup Adam Śmigielski, zwieńczył dzieło budowy konsekrując kościół  w Jaworznie-Jeziorkach.                          
Nazwa: Grota Matki Bożej Fatimskiej w Jeziorkach
Data budowy: 12.10.2013r
Położenie: Jaworzno, ul. Kasztanowa 39
Koordynaty GPS: 50.18685670869055, 19.32444246215327
Link do udostępnienia:
Historia:
Pan Jan Jamrozik z Jeziorek pobudował w swoimi ogrodzie niezwykłą Grotę Matki Bożej Fatimskiej. Pytamy pana Jana o zamysł tego niezwyczajnego dzieła. Siódmego października dwutysięcznego roku byłem w Licheniu w Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej Królowej Polski – mówi pan Jan. – Rozważając dotychczasowe swoje życie przed Jej wizerunkiem, zrozumiałem jak dużo zawdzięczam Panu Bogu i opiece Matki Bożej. Pomyślałem sobie wtedy, że jestem winien wdzięczność i to nie małą. Szukając sposobu wyrażenia wdzięczności zadałem sobie pytanie, z czego Matka Boża może być zadowolona. Na myśl przyszły mi objawienia w Fatimie. Wtedy postanowiłem, że będzie to grota poświęcona Jej objawieniom z figurką sprowadzoną z Fatimy.
 W pobudowanej przeze mnie grocie znajdują się kamienie z miejsc, do których pielgrzymowałem osobiście, a także z miejsc, do których pielgrzymowali moi znajomi. Tych miejsc jest bardzo dużo. Są to sanktuaria: w Polsce, na Litwie, Ukrainie, Francji, Portugalii, Włoszech, Hiszpanii, Syrii, Ziemi Świętej, Góry Synaj i dotyczą prawie wszystkich nawiedzonych miejsc objętych programem biur pielgrzymkowych. Kamienie pobierane były z sanktuariów lub miejsc przy sanktuariach. W Bazylice Grobu Pana Jezusa w Jerozolimie znalazłem odprysk z płytki bazaltowej podłogi, w Loreto we Włoszech z muru Świątyni. Starałem się zbierać kamienie starszego pochodzenia, ponieważ one lepiej przedstawiają historię tych miejsc, więcej – „pamiętają” te miejsca.
Nazwa: Kapliczka wnękowa
Data budowy:
Położenie: Jaworzno, ul. Kasztanowa 71
Koordynaty GPS: 50.18565628269397, 19.327533726828364
Link do udostępnienia:
Historia:
Kapliczka wnękowa z figurką Matki Bożej w budynku pierwszej szkoły w Jeziorkach.
W końcu pierwszej dekady XX wieku mieszkaniec Jeziorek Kotyla przystąpił do budowy domu mieszkalnego dla swojej rodziny. Na frontowej ścianie umieścił  wnękę z figurką Matki Bożej. Zakończenie budowy zbiegło się w czasie z poszukiwaniem przez gminę lokalu do wynajęcia pod pierwszą szkołę w Jeziorkach. Kotyla mając na uwadze dobro dzieci, które do tej pory uczęszczały do szkoły w Byczynie oddalonej o około cztery kilometry,  wynajął swój dom gminie.  Szkoła w tym lokalu funkcjonowała od 1910 roku przez okres około 10 lat. Miejscowa ludność określała, że „dzieci uczą się w szkole pod Panienką”.       
Nazwa: Krzyż betonowy
Data budowy: 1955r.
Położenie: Jaworzno, ul. Kasztanowa 73
Koordynaty GPS: 50.18728587640951, 19.33125972423539
Link do udostępnienia:
Historia:
Zawsze był tutaj krzyż, ale drewniany podczas potopu Szwedzkiego w 1655 – 1660 wymordowano miejscową ludność.
Przydrożny drewniany krzyż, przy dawnym trakcie śląskim, prowadzącym z Krakowa przez Chrzanów, Będzin do Wrocławia, był obecny od niepamiętnych czasów. Taką informację przekazywali pierwsi mieszkańcy Jeziorek zasiedlający ten teren na przełomie XVIII i XIX wieku. Krzyż murowany wybudowano w 1955 roku. Jego fundatorem była Rozalia Boroń. Pod tym krzyżem odbywały się święcenia pokarmów na wielkanocny stół przez proboszcza parafii w Byczynie oraz odprawiano nabożeństwa majowe.
Tutaj był szlak łączący Chrzanów, Mysłowice.

Z inicjatywy
 
Stowarzyszenia Arka Ocalenia
 
W 2022r. dokonano generalnego remontu Krzyża betonowego oraz ufundowano tabliczki pamiątkowe.
 
Miejsce to jest objęte Mecenatem:
 
Stowarzyszenia Arka Ocalenia, NSZZ Solidarność Miasta Jaworzna
Nazwa: Kapliczka Matki Bożej Częstochowskiej
Data budowy:
Położenie: Jaworzno, ul. Kasztanowa 125
Koordynaty GPS: 50.18400077091953, 19.334675189504708
Link do udostępnienia:
Historia:
Kapliczka Matki Bożej Czestochowskiej
w 1958 roku właścicielka posesji Honorata Koziarz poprosiła swojego syna Józefa o wybudowanie betonowej kapliczki słupowej. Wewnątrz wnęki umieszczono ryngraf z wizerunkiem Matki Bożej z Dzieciątkiem, który nabyto w Częstochowie. Kapliczka stanęła w miejscu, gdzie wcześniej na rosnącym tam drzewie zawieszona była kapliczka skrzynkowa z pierwszej połowy XIX wieku.
Nazwa: Krzyż brzozowy
Data budowy:
Położenie: Jaworzno, Leśniczówka staw
Koordynaty GPS: 50.195471247947864, 19.31786196817486
Link do udostępnienia:
Historia:
Krzyż brzozowy za  Pomnikiem Pamięci ofiar pacyfikacji leśniczówek
Wiosną 2019 roku proboszcz parafii pw. św. Józefa Rzemieślnika w Jeziorkach rozpoczął starania, aby przy pomniku ofiar pacyfikacji leśniczówek umieścić urnę z ziemią z terenu byłego obozu koncentracyjnego  w Oświęcimiu. Motywował to tym, że większość ofiar  wymienionych na nowej tablicy pomnika została zamordowana lub zmarła na terenie tego obozu. W związku z tym zwrócił się do Dyrekcji Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu o wrażenie zgody na pobranie ziemi. Władze muzeum odmówiły spełnienia tej prośby. Wobec czego przy pomniku w miejsce urny zainstalowano krzyż brzozowy z koroną cierniową z drutu kolczastego. Dnia 7 lipca 2019 roku w czasie obchodów 76 rocznicy pacyfikacji leśniczówek,  odnowiony Pomnik i Krzyż poświęcił ks. Wiesław Jarząbek.     


Copyright ©: Edi
Wróć do spisu treści